Заңсыз құрылысқа тосқауыл бар ма?

Соңғы уақытта жергілікті билік пен облыс орталығының жұртшылығын алаңдатып отырған басты мәселелердің бірі - заңсыз тұрғын үйлердің жаңбырдан соң шыққан саңырауқұлақтай күрт көбеюі. Өкінішке қарай, жекеменшік компаниялар кейбір үйлердің аулаларында, басқа да тығыз аумақтарда құрылыс жұмыстарын тыяр емес. Мұндай жайт тұрғындарға қолайсыздық пен қауіп төндіреді. Өткен жылы Торайғыров көшесінің бойында салынып жатқан жекеменшік үйдің әп-сәтте құлауы соған дәлел бола алады.

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА

Жасыратыны жоқ, соңғы уақытта Павлодар қаласындағы аулалардан бірнеше қабатты болып бой көтерген үйлерді жиі көретін болдық. Оған іргелес жатқан тұрғын үйлердің азаматтары наразылық танытқанымен, құрылыстың тоқтайтын түрі жоқ. Тіпті, былтыр қабаттар арасындағы плиталар опырылып түскен Торайғыров көшесі, 75/3 мекенжайындағы жеке-меншік үйің құрылысы жалғасып жатыр. Кеше облыс орталығындағы нысандардың заңсыз құрылысына қатысты Өңірлік коммуникациялар қызметінде брифинг өтті. Соның барысында Павлодар қалалық сәулет және қала құрылысы бөлімі басшысының орынбасары Жангелді Шалғымбаев осы мәселе бойынша құрылған арнайы комиссия үйлердің бірін іргетасына дейін бұзу, екіншісінің негізін нығайту бойынша нұсқаулықтар бергенін атап өтті. Жекеменшік компания солай жасады да. Архитектуралық-жоспарлық құжаттары дұрыс болғандықтан, бұл үйлердің құрылысын ары қарай да жалғастыра алады. Тек эскиздік жобаны жетілдіріп, көлік тұрағы, көгалдандыру аумақтарын кеңейтуі керек.

Торайғыров көшесінің бойында негізі қаланған тағы бір жекеменшік көпқабатты үй де жұртшылықтың назарын аудартып отыр. Бұрынғы автокөлік тұрағының орнына бой көтерген баспана тығыз аумақта орналасқан. Жергілікті әкімдіктің мәлімдеуінше, құрылысты қолға алған «УБУНТУ» ЖШС-нде тиісті рұқсатқағаздардың барлығы бар. Алайда биыл жоспардан тыс тексеріс жұмыстарын жүргізген ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық коми-тетінің өкілдері екі жекеменшік тұрғын үй басқа да аумақтарда орналасқан деген байламға келіп, тұрғын үйдің салынуы дұрыс емес деген шешім шығарды. Алайда Павлодар қаласының 2018 жылы бекітілген бас жоспарына сәйкес, бұл аумақта тұрғын үй құрылысын жүргізуге болады. Сөйтіп, екі мемлекеттік мекеме өзара түсіністікке келе алмай, қалалық бөлім министрлік комитетінің қорытындысымен келіспейтінін білдіріп, сотқа арыз берді. Бірінші сотта павлодарлық шенеуніктер жеңіліп қалды. Енді іс апелляциялық соттың қарауына берілді. Айта кету керек, осы жылдың тамыз-қыркүйек айларында комитет мамандары жүргізілген тағы бір тексеріс бұл жекеменшік үйлердің заңды екенін көрсетті.

Дегенмен, қаланың басқа аумақтарында заңсыз тұрғын үйлер құрылысы тыйылар емес. Айталық, Естай көшесі, 102, Қамзин көшесі, 102, Ак.Сәтбаев көшесі, 245/1 және М.Горький көшесі, 27/1 мекенжайларындағы жекеменшік баспаналардың рұқсатқағазсыз салынғаны белгілі болды.

- Кеше Естай көшесі, 102 мекенжайында салынған нысанға қатысты апелляциялық сот болды. Соның шешімі бойынша, тұрғын үй заңсыз салынды деген қорытынды өзгеріссіз қалды. Енді құрылысты жүргізген жеке компания өз қаражаты есебінен оны бұзуы тиіс, - дейді Ж.Шалғымбаев.

Бұл ретте қазір құрылысты тиісті құжаттарсыз бастаған кейбір жеке-меншік нысандардың «амнистияға» ілінуі мүмкін екенін де атап өту керек. Жангелді Шалғымбаевтың сөзінше, келесі жылдың 30 маусымына дейін жаңа стандарттар негізінде Павлодар қаласының бас жоспары дайындалуы тиіс. Бұл пилоттық жоба бойынша, облыс орталығы қала құрылысы сараптамасын алған елдегі алғашқы қала атанбақ. Жоспарға түзету енгізілген тұста қазір салынып жатқан тұрғын үйлердің барлығы дерлік назарға алынады. Тек сот процесі жүріп жатқан үш баспана тізімге ілінбейді. Сол тұста жаңа бас жоспарға сәйкес, рұқсат қағаздары жоқ баспаналар да заңды нысандарға айналуы ықтимал. Ал бас жоспар қабылданған соң бой көтеретін тұрғын үйлер егжей-тегжейлі жобаға байланысты болады.

- Заңсыз құрылыстар – ел көлемінде жылдар бойы қалыптасқан өзекті мәселе. Павлодар қаласындағы жүйесіз құрылыстардың көбеюіне егжей-тегжейлі жобалау жоспарының жоқтығы себеп болып отыр. Қазір облыс орталығында осындай тек 7 жоба бар. Одан бөлек, биыл жергілікті әкімдік тағы 4 жоспар әзірлеуде. Қаланың барлық аумағына қатысты жоба-жоспар болған кезде заңсыз құрылыс нысандары да азаяды. Айта кетейік, биыл біздің бөлім облыстық мемлекеттік сәулет-құрылыс бақылау басқармасына қала құрылысы заңындағы ережелердің сақталмауына байланысты 26 хат жолдады, - деді бөлім басшысының орынбасары.

Сонымен қатар, жақын күндері geopavlodar.kz порталында құрылысқа қатысты арнайы батырма жасалады. Сол порталда қаладағы мемлекеттік және жекеменшік құрылыс нысандарының барлық жобасы жүктеледі. Кез келген тұрғын бес жұмыс күні ішінде сол жобаны қарап, сын-ескертпелерін, сұрақтарын портал арқылы жолдай алады. Өз кезегінде жобаны жасаушылар көпшілік пікірін ескере отырып, түзетулер енгізуі тиіс. Қоғамдық талқылаудың мұндай түрі мемлекеттік мекемелер, жеке компаниялар және жұртшылық арасында өзара диалог орнатудың тиімді тетігі болмақ. Сол кезде құрылыс саласындағы заңбұзушылықтың азаярына да үміт бар.

Сурет газет мұрағатынан алынды.